Zomerreces met werkstress

Als je dit leest ben je mogelijk al terug van je zomerreces. Dat is een term uit mijn ambtenarentijd toen ik nog voor Binnenlandse Zaken werkte. Een periode waarin geen nieuw beleid wordt gemaakt en iedereen praktisch met verlof is, inclusief de politiek.

Helaas gaat dit niet altijd op in medezeggenschapsland. Ik maak vaak genoeg mee dat net vóór de zomervakantie een voornemen tot een reorganisatie wordt aangeboden. Met het verzoek of de or binnen 6 weken wil reageren. Schandalig, de directie gooit het over de schutting, gaat zelf met vakantie, en of de or maar met een antwoord wil komen.

Tijd claimen

Ik krijg dan soms de vraag: wat schrijft de WOR hierover voor? Binnen hoeveel weken moeten we reageren? Helaas schrijft de WOR daar niks over. Vaak is het ongeveer 4 tot 6 weken, inclusief een vergadering waarin de adviesaanvraag wordt behandeld.

Als je gemiddeld eenmaal per maand overleg hebt met de bestuurder, ben je zomaar zo’n twee maanden verder. Ik adviseer de or dan ook zich niet te snel te laten verleiden om een (positief of negatief) advies te geven. Maar om eerst te checken of hij genoeg informatie heeft om tot een advies te komen.

Volledige informatie

Wat heb je bijvoorbeeld nodig om tot een goed advies te komen bij een reorganisatie of fusie? Een van de basisstukken die vaak moeizaam wordt opgeleverd is de ‘Was-Wordt-lijst’, ook wel de ‘Ist-Soll-situatie’. Welke functies blijven hetzelfde, welke worden gewijzigd en welke vervallen. Dit vraagt inzicht in het functiehuis, een overzicht van alle in dienst zijnde medewerkers gekoppeld aan een functie. Ik merk dat dat vaak niet 1, 2, 3 opgehoest kan worden door Personeelszaken.

Ook kun je je afvragen of er een sociaal plan nodig is. Zijn er collega’s van wie de functie wijzigt of verdwijnt? Dit is een bewerkelijke exercitie, zeker als er geen standaard sociaal plan voorhanden is. Werkgevers spreken om die reden liever over herstructureren dan reorganiseren. Het implementatieplan en communicatieplan blijven vaak achterwege. Medewerkers horen niks, totdat er opeens een verandering voor de deur staat.

Achterban raadpleging

Er is uiteraard een taak voor de or weggelegd om de collega’s mee te nemen in hun advisering. Hoe leeft de wijziging/verandering onder hen? Welke belemmeringen en welke kansen zien zij voor de reorganisatie. Vaak leeft er op de werkvloer een ander beeld dan bij de betrokken or-leden. Het is om die reden belangrijk hun opvattingen mee te laten wegen in de je advisering.

Kortom: het vraagt behoorlijk wat om tot een advies te komen over een reorganisatie of fusie. Het idee dat je dit maar in de vakantie moet doen, is weinig realistisch. Mijn advies is: claim tijd, eis meer informatie op, claim ruimte voor achterbanraadpleging en mogelijk extern (juridisch) advies. En laat je niet onder druk zetten.

Tot september!

Tineke Visser is trainer, adviseur en procesbegeleider medezeggenschap en eigenaar TienOpleidingen.nl. Contact? Tineke.visser@Tienopleidingen.nl

Ambtelijk secretaris Praxis: 'Ik heb de organisatie in 40 jaar zien...

In ruim 40 jaar groeide ze van vakantiekracht door tot fulltime medezeggenschapsprofessional en zag ze de organisatie in die tijd veranderen. In de rubriek Or-lid aan het woord delen or-leden hun ervaringen en uitdagingen. Deze keer: Suze Heij, ambtelijk secretaris bij de or van Praxis Doe-Het-Zelf Center.

OR-lid ASML: 'Als twintiger wil ik de stem van mijn generatie laten...

Als werknemer van een sub-sub-subafdeling blijft veel van wat in een miljardenbedrijf gebeurt, buiten beeld. Behalve als je in de or zit. In de rubriek Or-lid aan het woord delen or-leden hun ervaringen en uitdagingen. Deze keer: Myrthe Scheepers, or-lid bij chipmachinefabrikant ASML, die als twintiger de stem van haar generatie wil vertegenwoordigen.

Hoe krijg je grip op gefaseerde besluitvorming in jouw organisatie?

Organisatiewijzigingen zijn doorgaans complexe zaken. Er gaat het nodige denkwerk aan vooraf, diverse scenario's worden doorgenomen. Uiteindelijk, voorafgaand aan de invoering, moeten de plannen als voorgenomen besluit aan de ondernemingsraad worden voorgelegd. Soms is de or al in diverse fases betrokken geweest, maar meestal zien de plannen eruit als een 'voor-je-genomen' besluit. Hoe moet je hier als or mee omgaan?

Checklist: zo kijk je als or naar bezuinigingsmaatregelen

Bijna elke organisatie krijgt weleens met bezuinigingen te maken. De bestuurder presenteert het vaak als noodzakelijk kwaad om (financieel) gezond te blijven. Maar is dat zo? En, als bezuinigingen echt onvermijdelijk zijn, hoe sta je als or voor de belangen van zowel de medewerkers als de organisatie? Met deze checklist in de hand zie je niets over het hoofd.

Rechter: stichting mag 4 or's samenvoegen tot 1 na wijziging...

Een zorgstichting wijzigde in 2022 haar structuur en paste de medezeggenschap aan, van een cor en 3 deel-or's naar één or. Ondanks negatief advies van de cor werd het besluit doorgevoerd. De rechter oordeelde dat dit terecht was. In de rubriek Jurisprudentie bespreken juristen wekelijks een uitspraak.