Een paar voorbeelden: een ngo kende mensen die bij lokale organisaties in verschillende landen in dienst waren, maar die wel aangestuurd werden vanuit het internationale hoofdkantoor in Nederland. Een Portugese start up wilde graag de medezeggenschap combineren over zijn beide vestigingen in Portugal en Nederland. En menige Benelux-organisatie binnen een multinational kent 1 bestuurder maar twee totaal verschillende soorten medezeggenschap, gevoed vanuit een heel eigen cultuur. Toch wil de bestuurder vaak (heel efficiënt) maar eenmaal met zijn medezeggenschap vergaderen.

• Tip! Met de 7 skills van moderne medezeggenschap maak je jezelf als or in één dag interessant en relevant voor het hele bedrijf. Dit jaar te volgen op 8 december 2022. Bekijk het programma!

Pas op voor fröbelen met medezeggenschap

In veel gevallen lijkt de vraag naar vertegenwoordiging een mooie aanleiding om creatief te worden met oplossingen. Maar je moet wel oppassen dat je niet belandt in een sessie “fröbelen met medezeggenschap”. Het feit dat je heel veel, zo niet alles, kunt afspreken, wil niet zeggen dat je dat ook moet doen. In de praktijk moet je oog houden voor verschillen in cultuur, regels en verhoudingen.

In het geval van de ngo is het gelukt om de betreffende mensen “onder te brengen” in de Nederlandse medezeggenschapsstructuur door een keurige overeenkomst tussen management en medezeggenschap. Dat kan weer niet bij veel andere ngo’s, waar Nederlandse regels en rechten indruisen tegen lokale gezagsverhoudingen in landen op andere continenten. Daar is vertegenwoordiging in een Nederlands orgaan niet passend.

Uitwerking op lokaal niveau

Bij de Portugese start up zijn we in gesprek over een mogelijke combinatie, maar lijkt het verstandig om iedereen wel vanuit zijn eigen regels te laten werken. De gemeenschappelijke factor in de besluiten die aan de gezamenlijke medezeggenschap kunnen worden voorgelegd is de strategie, maar de uitwerking op lokaal niveau vraagt echt andere dingen in elk land.

En van Nederlands/Belgische organisaties is al langer bekend dat de verschillen in systeem en in de cultuur zo groot zijn, dat een gemeenschappelijke juridische basis niet haalbaar is.

Alles overziend is het in de meeste gevallen verstandig om een passende juridische basis te zoeken in afspraken met behoud van lokale rechten, en de gemeenschappelijke rechten te maximaliseren waar dat kan. Omdat in de Nederlandse medezeggenschapsregels die rechten behoorlijk sterk zijn, heb je als adviseur de neiging daar je heil in te zoeken.

Medezeggenschap als exportproduct? Alleen met mate.