De reden om met dit zéér diepgaande betoog te beginnen (kuch) is dat ik onlangs een adviesaanvraag onder ogen kreeg, over de verkoop van een fabriek, waarin niet één getal genoemd werd. Vond ik wel knap. Wel werd voor een lange periode een baangarantie aangeboden aan iedereen die er werkt met een vast contract. Tekenen bij het kruisje? Het is natuurlijk wel de zorg van veel mensen: baanbehoud en zekerheid. Belangrijk en fijn als je het hebt. Einde oefening dus?

Nee. Ook met baanbehoud is zo’n fabriek anders.

In dit geval wordt de fabriek verkocht aan een club die zich toelegt op productie in de betreffende sector, waar ze de ene na de andere fabriek opkopen. De productie wordt door de oorspronkelijke moeder feitelijk uitbesteed. De fabriek blijft nog even voor de moeder produceren. Ook dat blijft dus voorlopig hetzelfde.

Klaar toch? Nee! Alles wordt anders!

Aan de buitenkant zie je niks

In plaats van het maken van een mooi product wordt het specialisme van alle medewerkers: ‘hoe run ik een fabriek zo optimaal mogelijk’. Want dat is de verschuiving die optreedt in de aandacht van het (nieuwe) management. Daar zie je aan de buitenkant helemaal niks van, maar het gebeurt wel. Daarom weten dergelijke kopers van fabrieken, de bedrijven die ze kopen altijd wel efficiënter te maken. Dat is waar ze op letten. En daar hebben ze heel veel verstand van. Daar halen ze onder andere hun winst uit.

De aandacht voor het product is er natuurlijk wel, maar daar blijft vooral de verkopende moeder zich mee bezighouden. Die moet die spullen kunnen verkopen op de markt, zonder vrees voor naam en faam. Daar zijn met de koper afspraken over gemaakt, die meelopen in de poging van die nieuwe eigenaar om er de best mogelijke fabriek van te maken. Moeder mag niet ongerust worden.

Heel veel getallen

Gelukkig is er in dit geval ook een hele wakkere ondernemingsraad. Die heeft maanden terug al een visiedocument opgesteld, samen met ons. Daar staat echt alles in. Dat baanbehoud kwam bij het opstellen ervan, als eerste in dat document terecht. Maar ook: businessplannen van de overnemende partij, de toekomst naast die van de productie voor moeder, hoe er gefinancierd wordt en of en hoe die financiering doorwerkt in de bedrijfsvoering, etc. Kortom: heel veel getallen!

En ideeën over arbeidsvoorwaarden. Die ook. Want voor je het weet heeft de oude stomp zijn baan nog wel, maar met bevroren arbeidsvoorwaarden in een bevroren functie. Geen verandering kan ook een gebrek aan verbetering zijn. Of zoals ik vroeger altijd zei: zekerheid is des duivels oorkussen.

Dat is het probleem met zekerheid: schijn bedriegt. De or blijft nog even doorvragen.

André van Deijk