Een nieuw pensioenstelsel; help, wat nu?

Je kon de afgelopen weken geen nieuwsapp openen, geen krant openslaan, geen talkshow kijken of het ging over 'het nieuwe pensioenstelsel'. Zie jij als or-lid door de bomen het bos nog? Een overzicht: dit moet je als or weten.

Het nieuwe pensioenstelsel is een onderwerp dat de gemoederen al geruime bezighoudt. Dat kwam tot een climax tijdens de behandeling van de Wet toekomst pensioenen in de Eerste Kamer. Resultaat: de Wet toekomst pensioenen is op 30 mei 2023 aangenomen.

Waarom moet ik dit als or-lid weten?

Misschien stel je jezelf de vraag waarom dit voor jou een interessant thema is. Waarom zou jij je bezig moeten houden met het thema pensioenen? In de eerste plaats omdat de wijziging van ons pensioenstelsel ons allemaal zal raken. Dat geldt dus ook voor ondernemingen. Dat maakt dat de aankomende wijzigingen voor or-leden extra relevant zijn.

De Wet op de ondernemingsraden heeft een ondernemingsraad bij de vaststelling, wijziging of intrekking van een pensioenregeling een belangrijke rol toebedeeld. Concreet heeft de ondernemingsraad hierover een instemmingsrecht. Het sterkste medezeggenschapsrecht dat de wet aan de ondernemingsraad toekent. De ondernemer mag de pensioenregeling als uitgangspunt niet wijzigen, zonder instemming van de ondernemingsraad. Let wel op: dit geldt allemaal niet als de onderneming verplicht is aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds. Dan heeft de ondernemingsraad (helaas) geen instemmingsrecht. Dat is dan voorbehouden aan de bonden.

De or heeft een instemmingsrecht over de pensioenregeling. Het sterkste medezeggenschapsrecht dat de wet aan de ondernemingsraad toekent”

Natuurlijk gelden er verder ook mitsen, maren en nuances, maar die laten we hier in het midden. Het gaat erom dat je met de ondernemingsraad het thema pensioenen bovenaan de agenda zet. Want door de komst van de Wet toekomst pensioenen is het niet de vraag óf, maar wanneer de pensioenregeling binnen je onderneming gewijzigd gaat worden. En daar kan je maar beter vroeg bij zijn. Een goede voorbereiding is immers het halve werk.

Wat speelt er allemaal?

Om je als ondernemingsraad houvast te geven in dit belangrijke en tegelijkertijd complexe thema, is de aankomende wijziging van het pensioenstelstel in een illustratie samengevat. Met die illustratie kan je het pensioenvraagstuk dat op de ondernemingsraad afkomt in het juiste perspectief plaatsen. Het geeft houvast en context voor de dialoog met jouw bestuurder.

Klik op de afbeelding om deze te downloaden

Het advies is dan ook de illustratie over de wijziging van het pensioenstelsel met de ondernemingsraad te bespreken. Plan op korte termijn eens een brainstormsessie om het onderwerp pensioenen verder met elkaar te verkennen. Breng samen met de andere or-leden in kaart wat jullie ondernemingsraad nodig heeft om goed voorbereid het aankomende wijzigingstraject aan te gaan.

Het gaat erom dat je met de ondernemingsraad het thema pensioenen bovenaan de agenda zet”

Klik op de afbeelding om deze te downloaden

Het ligt voor de hand om ook alvast de informatie over jullie huidige pensioenregeling bij de bestuurder op te vragen. Zorg dat je weet wat het vertrekpunt is. Hoe ziet jullie pensioenregeling eruit en waarom? Wat zijn de belangrijkste kenmerken? Welke keuzes zijn er binnen jullie onderneming gemaakt? Laat je daarover ook goed voorlichten en neem vooral geen genoegen met halve antwoorden. Je collega’s zullen bij de wijziging van hun pensioenregeling zeer zeker op de ondernemingsraad bouwen en vertrouwen.

Het belangrijkste advies is eigenlijk: niet afwachten, maar actie. Het is niet verstandig om te wachten totdat de bestuurder zijn instemmingsaanvraag voor de wijziging van de pensioenregeling op zijn moment bij de ondernemingsraad neerlegt. De praktijk leert dat er dan al belangrijke (zelfs onomkeerbare) keuzes zijn gemaakt. De praktijk leert ook dat er dan meer dan eens een (onnodige) tijdsdruk bij de ondernemingsraad wordt gelegd. Dat is in complexe pensioenvraagstukken zéker niet wenselijk.

Zet het thema pensioenen op de agenda voor jouw volgende overlegvergadering en pak de regie”

Wil je met jouw ondernemingsraad écht strategisch overlegpartner van jouw bestuurder zijn in het complexe pensioenvraagstuk, dan neem je nu het initiatief. Zet het thema pensioenen op de agenda voor jouw volgende overlegvergadering en pak de regie. Niet meepraten, maar meebeslissen. Dat zou het ultieme doel moeten zijn. Wezenlijke invloed uitoefenen op de pensioenbesluitvorming van de bestuurder…. Zou dat niet geweldig zijn?

Dit artikel is gesponsord door KienhuisHoving.

Or roept bij rechter succesvol nietigheid besluit in, maar besluit...

Een ondernemer besluit over 2023 geen loonstappen toe te kennen aan werknemers die verloond worden volgens de salaristabel in de cao. De or stelt dat hij recht had op instemming op dit besluit en roept de nietigheid ervan in. De kantonrechter geeft de or gelijk, maar kan niet voorkomen dat het besluit toch in effect treedt. Wekelijks behandelen juristen een uitspraak in de rubriek Jurisprudentie.

Heeft or rechten bij vastleggen instructies leidinggevenden voor...

Dat de or instemmingsrecht heeft als het gaat om het vaststellen, veranderen en intrekken van een verzuimbeleid, is algemeen bekend. Maar hoe zit het met de instructie die leidinggevenden krijgen om uitgevallen medewerkers te begeleiden? Welke mogelijkheden heeft de or om ervoor te zorgen dat leidinggevenden niet te veel gaan pushen?

Instemmingsrecht or bij wijzigingen in beloningssysteem: zo zit dat

De ondernemingsraad heeft wettelijk instemmingsrecht bij een door de ondernemer voorgenomen wijziging van een beloningssysteem. Het is echter niet altijd duidelijk waar de grens ligt met voorgenomen besluiten die zien op primaire arbeidsvoorwaarden, waarop het instemmingsrecht niet ziet. Zo neem je als or je rol bij concernbesluitvorming.