Van Zuid-Afrika naar een driedaagse starttraining

Net terug van een prachtige reis, twaalf dagen van Zuid-Afrika naar Namibië. Van de wereldstad Kaapstad tot de twee na grootste kloof van de wereld, de Fish River Canyon in Namibië. De volgende dag gelijk door, een training voor een or die aan haar nieuwe zittingsperiode begint.

Ooit was dit mijn eerste echte baan. Reisleider zijn, met groepen door Zuidelijk Afrika. Superleuk, maar soms ook behoorlijk complex qua groepsdynamiek. Groepen die maar geen groep wilden worden. Of een paar notoire klagers die de sfeer naar beneden halen. Toen niet kunnen bevroeden dat ik er mijn ooit mijn werk van zou maken: groepen mensen. Als trainer werken met groepen, mensen willen inspireren over de omgeving waarin we verkeren en hoe onderlinge communicatie werkt.

Van reisleider naar trainer”

Ik ontmoette tijdens deze reis ook een oud-vakgenoot, die als cultureel antropoloog werkt met de Bushmen, een inheemse bevolkingsgroep in Namibië. Wat doe ik nu nog met antropologie? Het werken met groepen uit verschillende organisaties vraagt een nieuwsgierige open blik. Het zonder oordeel de ander tegemoet treden. Je bewust zijn van je eigen waarden en normen. Ik hoop dat deze reis weer heeft bijgedragen aan mijn open blik. Uitzoomen van de dagelijkse gang van zaken, gezin, werk, familie.

Een starttraining voor een nieuwe or

Inmiddels ben ik alweer opgeslokt door het reguliere werk. De voorbereidingen en uitvoering voor een driedaagse starttraining. Het wordt vast weer leuk, al die mooie mensen met verschillende ideeën, daar weer proberen een groep van te maken, sfeer creëren en de ontmoeting faciliteren.

Het is soms wel puzzelen, waar begin je mee? Moeten we eerst de WOR uitleggen voor de nieuwe leden, of begin je met de ontmoeting, de kennismaking. Ik kies voor het laatste: eerst maar elkaar leren kennen, werken aan onderling vertrouwen en veiligheid en op zoek naar de gemeenschappelijke ambities voor het or-werk. De WOR komt later wel, we hebben de tijd.

Het gedoe op tafel krijgen

Vandaag gaan we de tweede dag in. Ik merk dat ik wat onrustig ben. Informeel al veel gehoord over wat er onderhuids broeit. Fundamentele kwesties in mijn ogen, waar we wel de tijd en ruimte voor moeten hebben om die goed te bespreken. Over hoe gaan we om met collega or-leden die fulltime medezeggenschap bedrijven, vinden we dat oké? Of vinden we dat elk or-lid naast het or-werk ook in de organisatie moet werken? Hoe gaan we om met gelaagde medezeggenschap? Willen we als klein onderdeel in een grote organisatie in al die gremia vertegenwoordigd zijn?

Eerst afspreken, dan aanspreken

De eerste dag kwam de wens voorbij om heldere afspraken te maken over de werkwijze en samenwerking, zodat eenieder weet wat van haar of hem verwacht wordt. Ik realiseer mij echter dat mensen bij de kandidaatstelling vaak al persoonlijke belangen hebben om in de or te willen. Een aantal uren vrijstelling, even wat ander werk, invloed kunnen uitoefenen, weg van de werkvloer, het laatste jaar voorafgaand aan het pensioen. Vandaag maar op zoek naar de gemeenschappelijkheid en hoe we de verschillende opvattingen bij elkaar krijgen en een rode draad eruit halen. Een psychologisch contract sluiten over hoe we dat doen om uiteindelijk een en ander vast te leggen in het samenwerkingsconvenant, dat in concept voorligt in deze training om beeldvormend te bespreken.

Op zoek gaan naar ieders ambitie om te komen tot een gemeenschappelijke deler waarmee we het verschil willen maken”

Dat is wel het mooie van dit vak, het verveelt nooit. Eigenlijk is deze driedaagse ook een soort groepsreis. Een reis waarin we elkaar ontmoeten, vol verrassingen en waarin we de diepte opzoeken. Op zoek gaan naar ieders ambitie om te komen tot een gemeenschappelijke deler waarmee we het verschil willen maken. Als trainer ben je eigenlijk een soort reisleider: versta ik de kunst om te blijven navigeren?

Tineke Visser is trainer, adviseur en procesbegeleider medezeggenschap en eigenaarTienOpleidingen.nl. Contact? Tineke.visser@Tienopleidingen.nl

Lees ook:

OR-lid ASML: 'Als twintiger wil ik de stem van mijn generatie laten...

Als werknemer van een sub-sub-subafdeling blijft veel van wat in een miljardenbedrijf gebeurt, buiten beeld. Behalve als je in de or zit. In de rubriek Or-lid aan het woord delen or-leden hun ervaringen en uitdagingen. Deze keer: Myrthe Scheepers, or-lid bij chipmachinefabrikant ASML, die als twintiger de stem van haar generatie wil vertegenwoordigen.

Hoe krijg je grip op gefaseerde besluitvorming in jouw organisatie?

Organisatiewijzigingen zijn doorgaans complexe zaken. Er gaat het nodige denkwerk aan vooraf, diverse scenario's worden doorgenomen. Uiteindelijk, voorafgaand aan de invoering, moeten de plannen als voorgenomen besluit aan de ondernemingsraad worden voorgelegd. Soms is de or al in diverse fases betrokken geweest, maar meestal zien de plannen eruit als een 'voor-je-genomen' besluit. Hoe moet je hier als or mee omgaan?

Checklist: zo kijk je als or naar bezuinigingsmaatregelen

Bijna elke organisatie krijgt weleens met bezuinigingen te maken. De bestuurder presenteert het vaak als noodzakelijk kwaad om (financieel) gezond te blijven. Maar is dat zo? En, als bezuinigingen echt onvermijdelijk zijn, hoe sta je als or voor de belangen van zowel de medewerkers als de organisatie? Met deze checklist in de hand zie je niets over het hoofd.

Rechter: stichting mag 4 or's samenvoegen tot 1 na wijziging...

Een zorgstichting wijzigde in 2022 haar structuur en paste de medezeggenschap aan, van een cor en 3 deel-or's naar één or. Ondanks negatief advies van de cor werd het besluit doorgevoerd. De rechter oordeelde dat dit terecht was. In de rubriek Jurisprudentie bespreken juristen wekelijks een uitspraak.