Vroegpensioen: partijen bereiken akkoord over vroeger stoppen met zwaar werk

Vroegpensioen: partijen bereiken akkoord over vroeger stoppen met zwaar werk
Beeld: Shutterstock

Vakbonden, werkgevers en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) hebben een akkoord bereikt over de vroegpensioenregeling. Het akkoord kwam tot stand na veel protest. De huidige regeling zou eind volgend jaar aflopen.

Volgens de FNV is de nieuwe regeling permanent geldig en wordt in cao-onderhandelingen afgesproken welke beroepen er precies onder vallen. De huidige vroegpensioenregeling, waarmee mensen die langdurig zwaar werk doen eerder met pensioen kunnen, loopt eind volgend jaar af. Zij hebben nu nog recht op een uitkering om de periode tot de AOW-leeftijd te overbruggen. Werkgevers hoeven geen belasting te betalen over zo’n uitkering. Daarom zat ook het kabinet aan tafel.

Begin september legden de bonden een nieuw voorstel van het kabinet naast zich neer. De afstand tussen de partijen was nog te groot was om verder te onderhandelen. De bonden wilden later toch weer om tafel. Zo was de afbakening van wie precies zwaar werk doet, nog onderwerp van discussie. De minister wilde voorkomen dat te veel mensen vervroegd kunnen stoppen met werken. Dat zou een nadelig effect hebben de al krappe arbeidsmarkt.

Duidelijk perspectief op vroegpensioen

Het akkoord over de vroegpensioenregeling biedt mensen in Nederland met zwaar werk een ‘duidelijk perspectief’, vindt minister Eddy van Hijum (NSC, Sociale Zaken). Hat akkoord omvat een breed pakket aan afspraken die oplossingen bieden voor zowel mensen die niet gezond kunnen doorwerken tot hun pensioen als voor de vergrijzing en arbeidsmarktkrapte.

"Het belangrijkste dat we hebben bereikt, is dat er nu eindelijk zekerheid is voor mensen met zwaar werk die eerder willen stoppen met werken", zegt FNV-penningsmeester Piet Rietman. "Dat is decennialang niet gelukt. We gaan verder aan de onderhandelingstafel bepalen wie zwaar werk doet, niet Den Haag. Ik verwacht dat het ledenparlement het akkoord zal steunen."

Geen verdere stakingen

Begin deze maand besloten vakbonden de stakingen op te schorten. Die vonden plaats in meerdere sectoren en hadden soms grote impact. Zo kondigden politievakbonden aan niet aanwezig te zijn bij enkele voetbalwedstrijden. Ook de NS en streekvervoerders kregen te maken met werkonderbrekingen, waardoor treinen tijdelijk niet konden rijden.

Vorige week werd een akkoord bereikt over vroegpensioen bij de politie. Wie geboren is in 1961 kan drie jaar voor de AOW-leeftijd stoppen kunnen dat overbruggen met een politie-uitkering. Savijanka Veen, politieagente en lid van de Nederlandse Politiebond: "Mentaal en fysiek is ons werk zwaar. Lang niet iedereen is in staat om ander werk te doen qua specialisme of niveau. We zien oudere agenten met klachten variërend van blijvende fysieke klachten tot PTSS, die zijn gewoon toe aan hun pensioen, met deze RVU-regeling kan dat ook in de toekomst."

'Evenwichtig akkoord'

VNO-voorzitter Ingrid Thijssen: "Wij zijn blij dat er een evenwichtig akkoord is bereikt. Met enerzijds continuering en verbetering van de RVU voor de mensen met echt zwaar werk en een kleine beurs die het niet lukt om gezond en werkend hun pensioen te halen, en anderzijds een ambitieuze agenda duurzame inzetbaarheid voor de langere termijn. Daar liggen uiteindelijk de echte oplossingen."

De huidige tijdelijke vroegpensioenregeling is een afspraak uit het pensioenakkoord uit 2019. Deze regeling loopt volgens afspraak af eind 2025. Er is nu afgesproken dat er voor werknemers die dat echt nodig hebben, óók na 2025 een regeling is om met vervroegd pensioen te gaan. Vakbonden en werkgevers kunnen dus aan de cao-tafel overeenkomen om mensen met een zwaar beroep drie jaar eerder met pensioen te laten gaan.

Vroegpensioen gelijk aan netto AOW

Op dit moment krijgen mensen die met vervroegd pensioen gaan een bedrag dat vergelijkbaar is met een netto AOW-uitkering. In de structurele regeling is er voor mensen in knellende situaties er daar bovenop ruimte om iemand maximaal €3600 bruto per jaar extra te bieden. Op die manier wordt de RVU-regeling ook voor mensen met een laag inkomen of een laagaanvullend pensioen toegankelijker.

Er is gekozen voor een gerichte aanpak, zodat vroegpensioen mogelijk wordt voor de mensen die het echt nodig hebben. Er is afgesproken dat RVU-afspraken bij cao-afspraken altijd een onderbouwde afbakening bevatten van de doelgroep, gericht op belastende functies en werkzaamheden. Werkgevers en werknemers spreken af om, een door het ministerie erkende derde partij, in te schakelen om de afbakening te valideren. Ook wordt gekeken of het mogelijk is om via wetgeving beter te waarborgen dat de regeling uitsluitend gericht is op werknemers met zwaar werk.

Agenda voor duurzame inzetbaarheid

Langer doorwerken vraagt iets van iedereen, maar in het bijzonder van mensen die langdurig zwaar werk verrichten. Om ook hen in staat te stellen zo lang mogelijk gezond aan het werk te blijven is op de werkvloer blijvend aandacht nodig voor duurzame inzetbaarheid, van het begin tot het eind van de loopbaan.

Het kabinet en de sociale partners hebben afgesproken om voor mei 2025 samen hun gerichte en doeltreffende duurzame inzetbaarheidsagenda te presenteren om mensen gezond te laten doorwerken tot aan de pensioenleeftijd.

Ook kijken ze naar de mogelijkheden rond verlofsparen en manieren om de overgang van werk naar pensioen soepeler te maken. De middelen die overblijven uit de huidige maatwerkregeling gaan we inzetten om duurzame inzetbaarheid te bevorderen.

Evaluatie van de afspraken

Kabinet en sociale partners starten een proces van gezamenlijke jaarlijkse rapportage en monitoring met driejaarlijkse ijkmomenten, gericht op het hele pakket. Door de maatregel over tijd steeds te wegen, kunnen we zien of we op de goede weg blijven zitten. Dit vraagt een goede samenwerking tussen overheid en sociale partners.

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid blijft halfjaarlijks rapporteren over het RVU-gebruik. Bij de signaalwaarde van 15.000 gaan kabinet en sociale partners gezamenlijk in gesprek over de oorzaken, de gerichtheid en bijsturen.

Meer reacties

CNV-voorzitter Piet Fortuin: “Eindelijk is er perspectief voor mensen in een zwaar beroep. Nederland is voor langdurig staken behoed dankzij dit akkoord. In onze rijke land moet eerder stoppen de normaalste zaak van de wereld zijn als je een zwaar beroep hebt. CNV is blij met de constructieve rol die zij heeft kunnen spelen bij de totstandkoming van dit akkoord.”

MKB-Nederland voorzitter Jacco Vonhof: “Goed is ook dat de regeling gerichter wordt en we goed de vinger aan de pols van de instroom houden, zodat die alleen wordt gebruikt voor de mensen voor wie de rvu is bedoeld. Gezien de krappe arbeidsmarkt kunnen we het ons als land niet permitteren als eerder stoppen voor iedereen weer normaal wordt.”

VCP-voorzitter Nic van Holstein: “Het stemt tevreden dat een taaie discussie is geslecht. Er ligt nu een oplossing voor een urgent probleem voor een belangrijk deel van werkend Nederland. Het aflopen van de RVU heeft de nodige beroering in achterbannen gegeven. Nu aan onze eisen en pijnpunten tegemoetgekomen is, is een grote onzekerheid voor hen weggenomen. Er kunnen nu gerichte afspraken gemaakt worden, zodat ook iedereen met zwaar werk gezond zijn pensioen kan halen.”

LTO-voorzitter Ger Koopmans: “Wij zijn blij dat er een akkoord is en er duidelijkheid is voor ondernemers en werknemers. Samen gaan we aan de slag om ervoor te zorgen dat iedereen op een gezonde manier het pensioen haalt.”

Loek Kusiak is freelance journalist. Zijn expertises liggen bij openbaar bestuur, duurzaam ondernemen en innovatie, milieu en energie, arbeidsmarkt en medezeggenschap, arbeidsomstandigheden, welzijn en gezondheidszorg. Voor ORnet houdt hij nieuws en ontwikkelingen rond medezeggenschap in de gaten.

Demian van der Reijden

Demian van der Reijden

Hoofdredacteur OR/net & OR/magazine

Demian van der Reijden is sinds februari 2024 hoofdredacteur van OR/net en OR/magazine. Daarnaast is hij voorzitter van de ondernemingsraad van VMN media. Voor zijn overstap naar OR/net en OR/magazine schreef hij als senior redacteur jarenlang over horeca bij vakblad Misset Horeca, ook een uitgave van VMN media.

demianvanderreijden@vmnmedia.nl

Beeld: Shutterstock

SER voegt bedrijfscommissies Markt I en II samen tot één

De Sociaal Economische Raad (SER) voegt per 1 januari 2025 de bedrijfscommissies Markt I en Markt II samen tot één nieuwe bedrijfscommissie. Hierdoor...

Beeld: Shutterstock

Checklist: 9 aandachtspunten voor het Sociaal Beleid

Elke organisatie zou een sociaal beleid moeten hebben waarin de visie, doelstellingen en strategieën zijn vastgelegd, evenals de werkwijze en...

Zwembad-or in de bres voor betere cao: staken voor gelijkwaardige betaling

Zwembad-or in de bres voor betere cao: staken voor gelijkwaardige...

Werknemers van het Geusseltbad in Maastricht staken al 8 weken voor een gelijke beloning als hun collega's binnen dezelfde organisatie. Hoewel deze...

Or-lid ontslagen wegens schending privacy

Or-lid ontslagen wegens schending privacy

Een werkneemster en or-lid, verantwoordelijk voor urenregistratie, camerabewaking en huisregels, wordt ontslagen wegens ernstige privacyschending. De...

Beeld: Shutterstock

Dit moet de or weten over de Wet verplichtstelling vertrouwenspersoon

Organisaties met minimaal 10 werknemers moeten met de Wet verplichtstelling vertrouwenspersoon binnenkort een vertrouwenspersoon aanstellen om...

Beeld: Shutterstock

De rechten en plichten van de Arbowet

Werknemers hebben recht op een gezonde en veilige werkomgeving. De Arbeidsomstandighedenwet, beter bekend als de Arbowet, zorgt ervoor dat dit...

Beeld: Shutterstock

Or moet toezien op naleving privacyregels bij zieke collega

Hoe zit het met de privacy van een werknemer bij ziekte, en hoe kan de ondernemingsraad toezien op de naleving van de regels voor ziekte en privacy?

Beeld: Shutterstock

Rechter: afschaffen jubileumuitkering zonder instemming or toegestaan

Mag een werkgever eenzijdig het recht van werknemers op een jubileumuitkering intrekken vanwege slechte bedrijfsresultaten? In de rubriek...