Workshops en webinars zijn bedoeld om het kennisniveau van de or wat op te krikken, en door ervaringen uit te wisselen te zien hoe het werk van de ene or inspiratie kan bieden aan een andere. Daarnaast geef je als adviseur veel tips uit de praktijk.

De relatie met de bestuurder

Wat me de laatste tijd opvalt is dat er deelnemers zijn die die na uitleg van het onderwerp en de tips zeggen: ja dat is de theorie, maar dat gaan we in de praktijk niet voor elkaar krijgen. Mijn antwoord is dan: dit is geen wens maar wet, je zult daar in de praktijk hard aan moeten werken. En dan krijg ik verbazend vaak variaties op het antwoord: ‘Ja, maar dat is niet zo bevorderlijk voor de relatie met de bestuurder, die willen we niet onder druk zetten’.

Tja, hoe goed is de relatie tussen de bestuurder en de or als die laatste zo op eieren loopt? Of is die voorzichtigheid helemaal niet nodig maar weet de or dat niet, omdat ze het nooit getest hebben? Is er een bescheidenheid in die or-praktijk van alledag geslopen?

Wil een or echt een bijdrage leveren aan de kwaliteit van de besluitvorming in de organisatie, dan moet je informatie durven vragen als die niet vanzelf komt. Of om ondersteuning als het je boven de pet gaat. Zeker bij onderwerpen waar je advies over moet geven of instemming op verlenen.

De voorbeelden die ik tegenkwam

Bij een reorganisatie, waarbij collega’s moesten vertrekken, geen financiële onderbouwing vragen, want dat vond de bestuurder vorige keer ook niet nodig. En daar hebben we als or toch ook geen verstand van, vonden de or-leden zelf. Dat daar een expert bij gehaald kan worden had deze or niet bedacht. 

Een bestuurder die informatie over ziekteverzuim niet wil delen met de or. De or laat het daarbij, want de bestuurder wordt zo snel boos. De or laat hier informatie liggen die van het grootste belang is om zijn werk goed te kunnen doen. Niet voor niets bespreek je bij de algemene gang van zaken de financiële en de personele informatie. 

Een factor om rekening mee te houden

Regelen dat je als or je werk kunt doen met informatie en ondersteuning, hoeft niet op hoge poten of met stemverheffing. Dat kan op een rustige maar zelfverzekerde manier: wij zijn de vertegenwoordigers van alle medewerkers van deze organisatie. Wij zijn een factor om rekening mee te houden. Dat betekent dat we soms informatie nodig hebben die niet vanzelf komt. Dat betekent dat we soms expertise missen en een adviseur gaan inschakelen. Dat kan een bestuurder vervelend vinden, maar wie dat netjes inkleedt merkt dat het vanzelf gaat wennen, een zelfverzekerde or die weet wat hij wil en nodig heeft. 

Het is de toon die de muziek maakt. Maar heb vooral veel noten op je zang als or, en maak veel mooie muziek. Een bescheiden or komt echt niet ver en doet zijn collega’s te kort.