Neem nou: busongeluk in Pakistan; aardbeving in Groningen; kabinetswijziging; raketlancering in Noord-Korea; een app die alle records breekt; man uit Texas die vijf kilo levende wormen eet; rechter die een CEO uit functie zet; wolf die schaap doodt. Hoeveel van deze nieuwsberichten waren echt relevant voor u?
Nieuwsinflatie
Een Zwitserse journalist vond het als jongetje al raar dat de krant die op de deurmat van zijn ouders plofte iedere dag even dik was. Dat betekende, bedacht hij, dat wat op een dag waarop er weinig gebeurt als belangrijk wordt gezien en dus in het nieuws komt, op een dag waarop van alles gebeurt automatisch voor onbelangrijk doorgaat. Op zo’n dag waarop weinig gebeurt, worden de krant en de achter-het-nieuwsuitzendingen, gevuld met vooruitblikken op het nieuws.
Neuronen
Nu, met het wereldkampioenschap voetbal in volle gang, is dat vooruitblikken aan de orde van de dag. De verloven van alle reserve-bondscoaches zijn sinds begin november ingetrokken. Je zou maar geen voetballiefhebber zijn, niet over een eigen tv-toestel beschikken én samen onder een dak met zo’n met zo’n assistent reservebondscoach wonen.
Vooruitblikken op sportwedstrijden is natuurlijk geen fenomeen op zich. Over van alles en nog wat kun je voorbeschouwen. Het is de mens eigen om vooruit te kijken. Uit neurologisch onderzoek is gebleken dat onze hersenen twee reacties op informatie hebben. Het ene type neuronen houdt van kennis op zich. Denk aan de deelnemers aan kennisquizzen die worden bewonderd om het ophoesten van weinig relevante feitjes. Het leidt geen twijfel dat die ‘slimmeriken’ de wereld niet beter dan anderen begrijpen of betere beslissingen nemen.
Draagvlak
Het andere type neuronen houdt van informatie waarvan we verwachten dat we ons daardoor goed gaan voelen. Mensen willen daarom het liefst informatie over iets waarvan ze denken dat het ze een goed gevoel gaat geven – en dus gaan ze eerder op zoek naar goed nieuws dan slecht nieuws. Iemand waarvan verwacht wordt dat hij of zij de kans op verlies van Oranje aanzienlijk acht, wordt geweerd - zeker op de commerciële zenders. Mensen willen die boodschap niet horen en zullen overschakelen. En dat is slecht nieuws voor de adverteerders.
Dat gevoel van geweerd worden zullen leden van ondernemingsraden met enige regelmaat ervaren. Een voorspelling dat een voornemen kansloos is, omdat het gebaseerd is op weinig relevante feitjes en daardoor gespeend van enig draagvlak, wordt door de bedenker van dat voornemen niet op prijs gesteld …