Wie betaalt bepaalt

Vele organisaties in de Zorg- en Welzijnssector lopen aan onder de leiband van de zorgverzekeraars. Lees maar even mee met deze voorbeelden.

Vandaag een ondernemingsraad bijgestaan die een reorganisatieplan voor zich had liggen, speciaal geschreven voor de zorgverzekeraars. Waar geschrapt en bezuinigd kon worden, zodat de financiering vanuit de zorgverzekeraars behouden blijft. De zorgverzekeraar als bank.

En onlangs een GGZ-instelling, waarbij strategische personeelsplanning (SPP) onmogelijk wordt gemaakt door de zorgverzekeraars. In scenario’s denken is het devies. Onduidelijk is nog wat de afspraken worden voor 2023, er wordt nog volop onderhandeld. Aan de ene kant hebben we een schreeuwend personeelstekort en aan de andere kant moet er bezuinigd worden en worden vacatures niet meer opgevuld. En oh ja, er bestaat ook nog zoiets als werkdruk, overbelaste medewerkers en een giga-ziekteverzuim, 10 procent is tegenwoordig normaal. De zorgverzekeraars hebben echter de macht.

Adviesrecht bij krimp of uitbreiding werkzaamheden

Natuurlijk heb je als ondernemingsraad het adviesrecht bij krimp of uitbreiding van werkzaamheden, conform artikel 25. Maar het is lastig als de maatregelen worden opgelegd door de zorgverzekeraars. Het is alsof er sprake is van het politiek primaat. De medezeggenschap gaat wel over gevolgen maar niet over inhoudelijke of bezuinigingsmaatregelen.

Adviesrecht is lastig als de maatregelen worden opgelegd door de zorgverzekeraars”

Voor de ondernemingsraad lijkt het alsof het niets meer uitmaakt wat je adviseert, want de zorgverzekeraar kan eisen wat wel en niet noodzakelijk is. Het voelt wrang dat de medewerkers graag goede zorg willen leveren, maar steeds minder tijd krijgen voor de cliënten. Alles moet efficiënter, effectiever en goedkoper. Een medewerker uit de jeugdzorg vroeg zich af of mensen nog wel binnen de beroepsgroep willen blijven werken, met het huidige beleid waarin nog meer versoberd moet worden. De meesten zijn toch binnen de zorg met een roeping begonnen, en het lijkt erop dat voor velen het vak wordt uitgehold.

Betere zorg met minder doekoe

Onlangs hoorde ik een aardige podcast en naar aanleiding daarvan las ik het boekje “Betere zorg met minder doekoe”. Waarin de bestuurder in gesprek gaat met de zorgverzekeraars en onmogelijke afspraken eruit sloopt. Zodat medewerkers minder tijd kwijt zijn aan onnodige administratie en meer tijd hebben voor cliënten. Een hoopvolle ontwikkeling.

Zeggenschap en medezeggenschap kunnen elkaar wellicht steunen in de strijd tegen de zorgverzekeraars. Kun je als medezeggenschap op zoek gaan naar de ruimte om anders te werken, meedenken wat essentieel is en wat niet, omdat medezeggenschappers weten hoe de praktijk echt werkt en wat er speelt en leeft. Want het is wel duidelijk dat het huidige welvaartsniveau door de huidige arbeidsmarkt niet meer vol te houden is. Overal zijn er arbeidstekorten. Dus anders organiseren en prioriteren is een must. Maar mogelijk biedt dit ook een kans om weer meer aan te sluiten bij de daadwerkelijk bedoeling van de organisatie: goede zorg leveren.

Voor al die ondernemingsraden die druk zijn met reorganisaties: veel creativiteit en wijsheid gewenst.

Tineke Visser is trainer, adviseur en procesbegeleider medezeggenschap en eigenaar TienOpleidingen.nl. Contact? Tineke.visser@Tienopleidingen.nl

Rechter: stichting mag 4 or's samenvoegen tot 1 na wijziging...

Een zorgstichting wijzigde in 2022 haar structuur en paste de medezeggenschap aan, van een cor en 3 deel-or's naar één or. Ondanks negatief advies van de cor werd het besluit doorgevoerd. De rechter oordeelde dat dit terecht was. In de rubriek Jurisprudentie bespreken juristen wekelijks een uitspraak.

Or dagblad De Limburger wijst fusie af

Uitgever Mediahuis van dagblad De Limburger legt een negatief advies van de ondernemingsraad van de Limburgse krant naast zich neer over een fusie met De Telegraaf en andere regionale kranten. Dat betekent dat De Limburger nu conform de WOR één maand moet wachten alvorens het directiebesluit toch uit te voeren.

Hoe krijg je grip op gefaseerde besluitvorming in jouw organisatie?

Organisatiewijzigingen zijn doorgaans complexe zaken. Er gaat het nodige denkwerk aan vooraf, diverse scenario's worden doorgenomen. Uiteindelijk, voorafgaand aan de invoering, moeten de plannen als voorgenomen besluit aan de ondernemingsraad worden voorgelegd. Soms is de or al in diverse fases betrokken geweest, maar meestal zien de plannen eruit als een 'voor-je-genomen' besluit. Hoe moet je hier als or mee omgaan?

Checklist: zo kijk je als or naar bezuinigingsmaatregelen

Bijna elke organisatie krijgt weleens met bezuinigingen te maken. De bestuurder presenteert het vaak als noodzakelijk kwaad om (financieel) gezond te blijven. Maar is dat zo? En, als bezuinigingen echt onvermijdelijk zijn, hoe sta je als or voor de belangen van zowel de medewerkers als de organisatie? Met deze checklist in de hand zie je niets over het hoofd.