Hoewel 1 op 5 dus terug moet naar de zaak, werkt 86 procent van hen liever hybride. Dus enkele dagen per week thuis, en de rest van de werkweek op de zaak. En dat terwijl driekwart geen kostendekkende thuiswerkvergoeding krijgt van de werkgever. Ook dat blijkt uit het onderzoek van het CNV in de eerste week van december.

Voorzitter Fortuin is niet te spreken over de houding van de werkgevers zoals die blijkt uit het onderzoek. ‘Een kantoorverplichting is volstrekt achterhaald. Thuiswerken is de nieuwe werkelijkheid waar werkgevers zich, zover het werk het toelaat, naar moeten schikken. Zeker in deze tijden van arbeidsmarktkrapte en een hoog ziekteverzuim door de werkdruk. Werkgevers moeten hierin over de brug komen en hun controledrift loslaten’, stelt hij in een nieuwsbericht.

‘Liever terugkomen’

Het is een publiek geheim, waar managers liever niet openlijk over spreken. Maar ook uit internationaal onderzoek van LinkedIn in november bleek al dat 70 procent van de managers hun mensen het liefste fulltime weer op de zaak ziet. Steeds minder vacatures vermelden flexibel werken als aantrekkelijke arbeidsvoorwaarde. Naar de reden blijft het gissen. Is het een toenemende behoefte aan controle, of moet de coördinatie en communicatie tussen functies, taken en werkprocessen zo verbeteren? Of bedreigt een ‘teveel’ aan thuiswerken de sociale samenhang en de ontwikkeling van sociale vaardigheden in het bedrijf?

Over de vraag of werkenden thuis of op de zaak productiever zijn raken we waarschijnlijk nooit uitgepraat. Uit de tsunami aan onderzoeken daarover komt geen duidelijk beeld. Maar eerdere onderzoeken van het CNV laten zien dat 72 procent thuis productiever is en 55% een betere werk privébalans heeft. Daarnaast is 44 procent gemotiveerder en gezonder, en een derde is creatiever door (of tijdens) het thuiswerken. Het zal erg afhangen van functie en bedrijf. Volgens Fortuin kent thuiswerken tal van voordelen waar ook de werkgever van profiteert. ‘Werkgevers die een slim thuiswerkbeleid voeren, zijn spekkopers in een krappe arbeidsmarkt.’

Leven hybride ingericht

Mensen die hybride werken vinden dat hun werkgever een goede onderbouwing moet geven waarom het nodig is om terug op kantoor te komen. Gratis lunches, spannende ontmoetingen en andere nudges helpen niet veel. Het management moet met een overtuigend verhaal komen. Zeker de helft is best tevreden met de hybride leef-werkstijl. Ze hebben hun leven inmiddels hybride ingericht, met een voor hen passende mix van werk en privétaken. De drukte van het kantoorleven laten ze graag minstens enkele dagen per week achter zich.

Volgens werkgeversvereniging AWVN maken werkgevers en werknemers in veel bedrijven goede afspraken over hybride werken. ‘Werkgevers willen wel dat mensen vaker naar kantoor komen voor overleg en omdat het goed is voor de bedrijfscultuur. Maar het is niet zo dat er een dictaat wordt opgelegd aan werknemers’, zegt een woordvoerder tegen nu.nl. Volgens hem speelt de gedwongen terugkeer vooral bij grote internationale bedrijven die ook in ons land zijn gevestigd.

Hogere thuiswerkvergoeding

De hogere energiekosten jagen niet veel mensen terug naar de zaak. Zelfs niet als de thuiswerkers te weinig, of helemaal geen vergoeding ontvangen voor thuiswerken. Die vergoeding dekt bij 77 procent van de thuiswerkers inderdaad de kosten niet geheel, blijkt uit het CNV-onderzoek. De fiscaal vrijgestelde vergoeding is nu 2 euro per dag, en gaat per 1 januari 2023 omhoog naar 2,15 euro per werkdag. Fortuin roept werkgevers op om die vergoeding te verhogen. ‘Zeker omdat de reiskostenvergoeding bij veel werknemers is geschrapt en werkgevers sowieso al bijna drie jaar goedkoper uit zijn. Thuiswerkers moeten niet in de kou zitten,’ aldus Piet Fortuin.

Overigens is ook de fiscaal vrije reiskostenvergoeding iets verhoogd per 1 januari: 21 cent per kilometer (was 19 cent). Per werkdag is maar één soort vergoeding belastingvrij mogelijk. De or kan de verhoging van beide soorten vergoedingen bespreken tijdens een overlegvergadering met de bestuurder indien nodig

Lees ook:

• Wat de or moet weten over thuiswerken
• Wat de or moet weten over terugkeren naar de zaak
• Waarom terug naar de zaak zo lastig is …
• Hoe kom je uit de spaghetti die hybride werken heet?

Werken waar je wilt

Het ‘Wetsvoorstel werken waar je wilt’ geeft de verstokte thuiswerker wat meer rechten om te werken op het eigen woonadres. Maar de werkgever kan nog altijd weigeren als hij vindt dat zijn belangen naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid daarvoor teveel moeten wijken. Het wetsvoorstel is wel aangenomen in de Tweede Kamer. Maar de senaat heeft nog veel kritische vragen. Dus goed onderling overleg is voorlopig nog de enige manier om de beste weg te vinden tussen thuis werken en op de zaak.